ul. Gen. Józefa Kustronia 4, Bielsko-Biała | tel. +48 603 777 679 | gabinet@medmix.pl
Utrata włosów to zjawisko całkowicie fizjologiczne. Za normę uważa się dobową utratę w ilości nieprzekraczającej stu włosów. Problem pojawiać się może wtedy, kiedy pacjent traci znacznie większe ilości włosów i dochodzi u niego do łysienia. Stres prowadzić może do wielu schorzeń, w tym również do utraty włosów.
Łysienie psychogenne jest jedną z rzadszych, ale jednak nadal występujących u pacjentów postaci łysienia. Zidentyfikowanie stresu jako przyczyny utraty włosów jest o tyle istotne, że zredukowanie ilości doświadczanych sytuacji stresogennych może doprowadzić do ustąpienia łysienia.
Na stan owłosienia skóry głowy wpływają również czynniki, które dość rzadko są brane pod uwagę jako potencjalne przyczyny łysienia – mowa tutaj o aspektach psychologicznych. Zaburzenia dotyczące funkcjonowania psychiki mogą doprowadzać do łysienia, które określane jest wtedy jako łysienie psychogenne.
Jako czynniki stresogenne traktowane są zazwyczaj takie zjawiska, jak np.: problemy w pracy czy problemy osobiste i rodzinne, a także zdrowotne. Takie sytuacje, szczególnie jeżeli prowadzą do znacznego stresu, mogą prowadzić do łysienia psychogennego. Nie są one jednak jedynymi możliwymi przyczynami. Sam stres nie prowadzi do łysienia psychogennego. Odpowiedzialne za występowanie tego stanu są substancje, których zwiększone wydzielanie występuje właśnie na skutek doświadczania sytuacji stresogennych.
Najprawdopodobniej wskutek silnego stresu oddziałującego na ludzki organizm przez dłuższy czas, zaburzeniom podlega gospodarka hormonalna oraz funkcje układu odpornościowego. Przez to zaburza się także cykl wzrostu i życia włosów, co z kolei skutkuje osłabieniem mieszków włosowych, a następnie postępującym łysieniem. Warto podkreślić, że wypadanie włosów ze stresu najczęściej ma swój charakterystyczny przebieg i cechy. Łysienie psychogenne ma zazwyczaj przebieg charakteryzujący się występowaniem nieregularnych ognisk łysienia, najczęściej niewielkich ale rozsianych.
Innym typem łysienia psychogennego jest mniej lub bardziej nieuświadomione wyrywanie i targanie włosów z nerwów, co przekłada się na osłabienie włosa i jego predyspozycje do wypadania. Taki nawyk wyrywania włosów może przybierać formę oddzielnej jednostki chorobowej związanej z psychiką, mianowicie choroby zwanej trichotillomanią. W tej chorobie same włosy są w dobrym stanie i nie wypadają nadmiernie samoistnie. W wyniku bezradności i braku kontroli nad emocjami dochodzi do samodzielnego wyrywania włosów przez pacjenta. Często bez świadomości tej czynności. Może się zdarzyć, że samo łysienie psychogenne będzie występować na różny sposób – przechodząc w konkretne, inne typy łysienia (łysienie plackowate czy telogenowe). Nawet u osób, które są genetycznie predysponowane do androgenowego łysienia, podniesienie stężenia kortyzolu (hormonu stresu) może prowokować mechanizm przemiany testosteronu do dihydrotestosteronu. A ten proces przemian testosteronu z kolei jest kluczowym czynnikiem prowadzącym do łysienia androgenowego.
Jednak warto podkreślać, że sam stres to nie powód do nadmiernego wypadania włosów. Dopiero różnego rodzaju reakcje biochemiczne z nim związane mogą skutkować pogorszeniem stanu mieszków i cebulek włosowych, prowadząc ostatecznie do łysienia.
Zazwyczaj łysienie psychogenne jest odwracalne w swoich skutkach. Włosy, które pacjent utracił w trakcie przebiegu choroby mogą odrosnąć. Dotyczy to wszystkich typów łysienia na tle psychicznym. Ilość wypadniętych włosów może zostać zniwelowana, ale pod warunkiem, że pacjent cierpiący na łysienie psychogenne zniweluje oddziałujące na niego czynniki stresowe. W łagodniejszych formach nadmiaru stresu wystarczą działania polepszające higienę naszego życia, w tym zwiększenie naszych relacji z bliskimi, skupienie się na własnych emocjach, wykonywanie różnego rodzaju ćwiczeń relaksacyjnych (na przykład jogi). Ważne jest też po prostu unikanie sytuacji, które wywołują u nas podniesienie stężenia hormonu stresu – kortyzolu. Dla każdego czynnikiem stresowym może być coś innego, dlatego tak ważne jest polepszenie relacji z samym sobą i poznanie co może na nas oddziaływać tak negatywnie. W tej kwestii bardzo pomocna może okazać się psychoterapia, w procesie której terapeuta pomaga nam rozwikłać pewne niuanse psychologiczne, które na co dzień nas trapią, czasami nawet nieświadomie. Oczywiście nie jest możliwe całkowicie wyeliminować stres z życia, ale poprzez różnego rodzaju działania możemy nabrać dystansu przez co łysienie na tle nerwowym także się zredukuje. Jednak zrozumiałe jest, że osoby cierpiące na nadmierne wypadanie włosów po stresie odczuwają ten problem jako dodatkowy czynnik stresowy, co może jeszcze wzmagać zaburzenia zdrowotne włosów. Pacjenci z łysieniem psychogennym martwią się czy włosy, których zostali pozbawieni jeszcze odrosną. Odpowiedź brzmi – TAK. Oczywiście proces ten może trwać kilka miesięcy, bo tyle też trwa cykl życia włosa. Jednak prędzej czy później nowe włosy powinny się pojawić w wyłysiałym miejscu. Warunkiem do tego jest jednak nie uszkodzenie mieszków i cebulek włosowych – w przeciwnym razie nowy włos nie jest w stanie wyrosnąć w danym miejscu.
Stres nie wynika tylko i wyłącznie z codziennych sytuacji, z którymi się zmagamy. Czasami w przebiegu poważniejszych chorób psychicznych, jak depresji czy nerwicy, może dochodzić do pogorszenia jakości włosa i wypadania włosów. Intensywny stres i nerwy promują przechodzenie włosów w tak zwaną telogenową fazę wzrostu, która charakteryzuje się osłabieniem włosa i w końcu jego wypadnięciem. Do tego stosowane leki psychotyczne mogą mieć skutki uboczne dotykające naszą skórę w negatywny sposób. Jeżeli stosujemy leki psychiatryczne, a do tego wskutek ich zażywania zauważymy pogorszenie jakości włosów i skóry głowy – warto porozmawiać z lekarzem o zmianie leków. Leczenie trychologiczne w przypadku wypadania włosów na skutek stresu polega na:
W tym celu stosujemy zabiegi:
Bardzo duży wpływ na przebieg leczenia łysienia psychogennego ma również dieta. Wszystkie informacje dotyczące procesu leczenia możesz uzyskać od specjalistów z MD Medmix hair clinic. Więcej informacji o leczeniu oraz konsultacjach znajdziesz na https://medmix.pl/.
Autor: Marzena Dubas – trycholog, analityk, diagnosta.
Wróć do poprzedniego artykułu: Menopauza a wypadanie włosów.